28/1/16

«Βαθιά περίσκεψη πάνω στην ανθρώπινη συνθήκη»...

adriana-lissidini

Με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία της ποιητικής ανθολογίας «Το άνθος της στάχτης» από τις εκδόσεις Gutenberg, η οποία ταυτόχρονα συνιστά και πρώτη παρουσίαση της Ουρουγουανής ποιήτριας, Ιδέας Βιλαρίνιο, στην ελληνική γλώσσα, επικοινωνήσαμε με την Πρέσβη της Ανατολικής Δημοκρατίας της Ουρουγουάης στην Αθήνα, κα. Αντριάνα Λισσιδίνι, προκειμένου να της απευθύνουμε κάποιες ερωτήσεις. Να σημειώσουμε ότι η δίγλωσση αυτή έκδοση πραγματοποιήθηκε με την ενίσχυση του ουρουγουανικού κράτους και συγκεκριμένα του Υπουργείου Παιδείας της Ουρουγουάης. Πρόλογος: AnaInésLarreBorges. Εισαγωγή, επιλογή, μετάφραση, επίμετρο: Έλενα Σταγκουράκη.

Αξιότιμη κυρία πρέσβη, είστε μία από τις κεντρικές φυσιογνωμίες στην προσπάθεια να γνωρίσει το ελληνικό κοινό την ποιήτρια Ιδέα Βιλαρίνιο. Πώς και σε ποιο πλαίσιο αποφασίσατε να στηρίξετε τη συγκεκριμένη ποιητική ανθολογία;
Η Ιδέα Βιλαρίνιο συνιστά μία από τις κορυφαίες ποιητικές φωνές της Ουρουγουάης και ως εκ τούτου ήταν φυσικό να νιώθω την ανάγκη να συμβάλω στο μέτρο των δυνατοτήτων μου στη διάδοση του έργου της. Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση, γνωρίζοντας την εργασία της Έλενας Σταγκουράκη, μπόρεσα να εκτιμήσω τη βαθιά της γνώση και σύνδεση με το σύμπαν της Βιλαρίνιο, πράγμα που κατέστησε την ενίσχυση της μετάφρασης και της έκδοσης του «Άνθους της στάχτης» επιτακτική.

Αντιμετωπίσατε δυσκολίες και ποιες;
Ευτυχώς το αίτημά μας βρήκε θερμή ανταπόκριση, ώστε να τύχουμε τόσο της θεσμικής, όσο και της οικονομικής ενίσχυσης του Ταμείου Πολιτιστικών Δράσεων του Προξενείου της Ουρουγουάης, το οποίο εκτίμησε ιδιαίτερα τη δεδομένη ευκαιρία να φτάσει το έργο της Ιδέας Βιλαρίνιο στο ελληνικό κοινό.

Θεωρείτε ότι το ελληνικό κοινό θα αγαπήσει τη Βιλαρίνιο τόσο, όσο και οι συμπατριώτες της στην Ουρουγουάη;
Είναι όντως πολύ πιθανό, καθώς πρόκειται για δύο λαούς που εμφανίζουν πολλές και μεγάλες ομοιότητες. Η ποίηση της Βιλαρίνιο χαρακτηρίζεται από μεγάλη ένταση και επικεντρώνεται σε λίγα μεν, αλλά καθολικά θέματα, όπως ο έρωτας, ο θάνατος, η αντίσταση και η επιθυμία. Κινείται μεταξύ της επιθυμίας για το θάνατο και του έρωτα για τη ζωή. Οι στίχοι της Βιλαρίνιο συνιστούν μια βαθιά περίσκεψη πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη και συνθήκη.

Σε τι μοιάζουν και πού διαφέρουν ο ουρουγουανικός και ο ελληνικός λαός μεταξύ τους;
Πάνω απ’ όλα οι δύο λαοί μοιάζουν ως προς την κλίμακα αξιών τους και τον κεντρικό ρόλο της οικογένειας. Παθιάζονται με τα ίδια πράγματα και κατανοούν ο ένας τον άλλον, παρόλο που μιλούν διαφορετικές γλώσσες. Ίσως η κύρια διαφορά τους να έγκειται στο ρόλο της θρησκείας, καθώς ο διαχωρισμός του κράτους από την Εκκλησία συντελέστηκε στην Ουρουγουάη το 1919, επιφέροντας ουσιαστικές συνέπειες για την κοινωνία.

Ποια η γνώμη των Ουρουγουανών για την Ελλάδα και τους Έλληνες;
Οι Ουρουγουανοί μαθαίνουμε να θαυμάζουμε τους Έλληνες από τη στιγμή που εισαγόμαστε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μαθαίνουμε για την κλασική ελληνική λογοτεχνία. Δεν είναι τυχαίο πως το Μοντεβιδέο ονομάζεται «η Αθήνα του Ρίο ντε λα Πλάτα». Αυτό οφείλεται κυρίως στην έντονη πολιτιστική ζωή της ουρουγουανικής πρωτεύουσας και στην προφανή αγάπη της για την Ελλάδα. Επίσης, από το 1978 λειτουργεί το «Ίδρυμα Μαρία Τσάκος», όπου περισσότεροι από 6.000 Ουρουγουανοί έχουν μάθει την ελληνική γλώσσα, εμβαθύνοντας ταυτόχρονα στην ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα της Ελλάδας.

Γνωρίζουν οι Ουρουγουανοί τους Έλληνες ποιητές και, αν ναι, ποιον θα μπορούσαμε να πούμε ότι ξεχωρίζουν;
Μεταξύ των πιο γνωστών Ελλήνωνποιητών στην Ουρουγουάη συγκαταλέγονται ο Γιάννης Ρίτσος, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Κωνσταντίνος Καβάφης και ο ΡόηςΠαπαγγέλου. Τα πιο αγαπητά ποιήματα θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο «Επιτάφιος» του Ρίτσου και η «Ιθάκη» του Καβάφη.

Υπάρχει ενεργή ουρουγουανική κοινότητα στην Ελλάδα; Πόσοι Ουρουγουανοί ζουν κατά προσέγγιση εδώ;
Η ουρουγουανική κοινότητα στην Ελλάδα είναι μικρή και περιλαμβάνει γύρω στους 200 Ουρουγουανούς. Κυρίως πρόκειται για μεικτούς γάμους, όπου και οι δύο πολιτισμοί συνυπάρχουν στην οικογένεια. Έτσι, οι άνθρωποι είναι πλήρως ενταγμένοι κι αφομοιωμένοι στον ελληνικό τρόπο ζωής, διατηρώντας ταυτόχρονα και τις παραδόσεις της Ουρουγουάης.


 

21/1/16

Μα έλα να αγκαλιαστούμε απόψε...

 

Θωμάς Ιωάννου

Πρώτες βοήθειες

Ξέρω, δεν θα βρεθεί αντίδοτο
Στο δηλητήριο της ύπαρξης
Φαρμακωμένοι θα φεύγουμε
Από την ξενιτιά του κόσμου

Έτσι και τα φιλιά μας πικρίζουν
Είναι τότε που τα λόγια μας
Σταλάζουν τη μελάνη τους
Στους βλεννογόνους της νύχτας

Μα έλα να αγκαλιαστούμε απόψε
Εφημερεύει πάντοτε η αγάπη

Δε σώζει ζωές
Ξέρει όμως να δίνει τις πρώτες βοήθειες
Έστω μια απλή περιποίηση τραυμάτων.


13/1/16

Το είναι σου ολόκληρο...



Από τους χαρακτηριστικότερους της Βιλαρίνιο, 
οι παραπάνω στίχοι αποτυπώνουν 
μια προσωπικότητα παθιασμένη και απόλυτη, 
κτητική και δοτική στο έπακρο.

Ε.Σ.