"Το άνθος της στάχτης"...

 "...η Βιλαρίνιο είχε επανειλημμένα εκφραστεί απορριπτικά για τον ελεύθερο στίχο, αν και οι στίχοι της δίνουν συχνά την εντύπωση του ελεύθερου. Η ίδια έλεγε χαρακτηριστικά: «Η ποίηση δεν αφηγείται, τραγουδάει» ή, παραφράζοντας τον Έλιοτ, «ο στίχος δεν είναι ποτέ ελεύθερος». (...) Θεωρούσε πως ο ρυθμός προϋπάρχει του νοήματος και έτσι «ο στίχος [της] πρέκυπτε ακολουθώντας συγκεκρικριμένη μορφή, δεν ήταν ελεύθερος». Η άποψή της για τον ελεύθερο στίχο και την επικράτησή του είναι ιδιαίτερα καυστική: «Λέω πως ο ελεύθερος στίχος υπήρξε μάστιγα, καθώς, υπό το πρόσχημα ενός στίχου ‘ελεύθερου’, κόσμος και κοσμάκης που δεν ήταν ποιητές έγραψαν χιλιόμετρα ολόκληρα τεμαχισμένης πρόζας, η οποία, μαζί με άλλα είδη πτώχευσης που επέφερε, οδήγησε στην απώλεια του αναγνωστικού κοινού της ποίησης. Δεν σημαίνει πως υποτιμώ την ποίηση της καθημερινότητας, κι εγώ έχω γράψει καθημερινή ποίηση. Ποτέ όμως ελεύθερο στίχο.»" ***

Πάντοτε παθιασμένη και απόλυτη, η Βιλαρίνιο εξηγεί πώς η ποίησή της δεν κατατάσσεται στην κατηγορία του ελεύθερου στίχου, καταδεικνύοντας ωστόσο το βαθμό λειτουργίας του ρυθμού πέρα από συμβατικές φόρμες. Φτάνει λοιπόν, κάποτε, στο σημείο να τεμαχίζει τους ιαμβικούς επτασύλλαβους ή εντεκασύλλαβους στίχους της, οι οποίοι όμως παραμένουν τέτοιοι. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτών των "κρυμμένων" επτασύλλαβων συνιστά το ακόλουθο ποίημα: 

Επιστολή 3η (Carta IΙΙ) 

Αγαπημένε
σκέψου
πως πάντα σε προσμένω
προσμένω κάθε νύχτα
εδώ είμαι
δεν κοιμάμαι
δεν κάνω τίποτε άλλο
προσμένω
σε προσμένω.
Η ώρα πήγε μία.
Την πόρτα κλείνω τότε
αγάπη
και ελπίδα
και στη σκιά
της νύχτας
με μάτια ερημωμένα
κοιτάζω μα δεν βλέπω
χωρίς τη θλίψη δίχως
παράπονα
τον τοίχο.
Επίμονα κοιτάζω
ώσπου να ’ρθεί ο ύπνος.

(1959-1960)

Idea Vilariño
Μτφρ: Έλενα Σταγκουράκη

*** Από το βιβλίο "Το άνθος της στάχτης", εκδόσεις Gutenberg, 2015.