Θεοδόσης Βολκώφ
(Από το εκτενές ποίημα "Γιουβενάλης")
Es muss sein!
Ludwig van Beethoven
ΙΧ
Έτσι έπρεπε. Το Τέλος να τελειώσει.
Έπρεπε η γη στη Γη να επιστρέψει
και να καταργηθεί η μάταια γνώση
και η μικρόψυχη, μικρόπνοη σκέψη
να βυθιστεί στο χώμα και να λιώσει.
Έπρεπε αυτός ο άνθρωπος να δύσει.
Έπρεπε να σβηστεί ό,τι εσβήστη
για να εγγραφεί ξανά και να μιλήσει
η σαρκωμένη, σαρκοβόρα Πίστη
που σ' ερειπιώνες τη ζωή θα ξαναρχίσει.
Έπρεπε ν' αρθρωθεί η Άλλη Λέξη,
η Χοϊκή, στα πλάχνα να ριζώσει.
Του φόνου το άχθος έπρεπε ν' αντέξει
Φύση αποφασισμένη να σκοτώσει
και σύμπασα τη Γη να διατρέξει.
Έπρεπε να 'ρθουν του άντρα οι ωδίνες
και της γυνάικας η ανείπωτη οδύνη
και να γεννήσουμε ξανά στις άγιες κλίνες
αυτό που θα επιμείνει και θα μείνει
σε χρόνους δίσεχτους - τους οργισμένους μήνες.
Έπρεπε το αίμα φλόγα ν' αναδώσει,
να φλογιστούν του ορίζοντα τα μάκρη,
των θαλασσών τα πλάτη να οργώσει
κι η πυρκαγιά να κάψει απ' άκρη σ' άκρη
τον άνθρωπο, τον κόσμο να εκπυρώσει.
Έπρεπε ο ένας πάλι να πληθύνει,
κάθε κορμί μυριάδες να χωρέσει,
αφού ο καθείς και εκβολή και κρήνη
Τού Ενός. Κι η μάζα η κρίσιμη να δέσει,
ώστε ο λαός Λαός να ξαναγίνει.
Έπρεπε ο χρόνος όλος να πυκνώσει
κι η έκρηξη τού ανθρώπου να ταχύνει
μετά από δυο χιλιάδες χρόνια για να ομώσει
σε Νέο Θεό, στη Σάρκα που θα δίνει
τη σύγχρονη, την αναγκαία βρώση.
Έπρεπε εφτά γενιές να θυσιάσουν
κάθε παράδεισο και κάθε ειρήνη,
στην κόλαση της κόλασης να φτάσουν
κι από τον άρτο πιο πολύ Δικαιοσύνη
έπρεπε να φωνάξουν, να πεινάσουν.
Έπρεπε και τη ζήση τους ως Μοίρα
να νιώσουν οι άνθρωποι παντού και πάλι
και να μισήσουν κάθε σκήπτρο και προφύρα
και να τινάξουνε σαν ταύροι το κεφάλι
το δίκιο τους κραδαίνοντας ως Λύρα.
Έπρεπε στην καρδιά του κυκεώνα
να θέσουν τους εαυτούς τους, με μανία
να λιώσουνε τον εικοστό και πρώτο αιώνα
και να γεννήσουν, στην ανάγκη με τη βία,
άγρια χαρά στην άγρια αλγηδόνα.
Έπρεπε και τα κάλπικα βιβλία
που κρύβουν τη ζωή, υποταγμένα
στο πλούτος που κρατά η Ιστορία,
να τα ξεσχίσουν και να μείνει μόνο το ένα,
λέξη έσχατη και πρώτη - Ελευθερία.
Έπρεπε να σταθούν μπροστά στα κάστρα,
οι νέοι βάρβαροι με δύναμη πληβεία
και σκέψη αναγελάστρα και βιάστρα
τη βούληση να λύσουν τα στοιχεία
που τη φωτιά στη Γη θα φέρουν από τ' άστρα.
Έπρεπε να περάσουνε στο στόμα
της μάχαιρας τα πάντα κι επί λίθου
λίθο να μην αφήσουνε κι ακόμα
με την αρχέγονη, τραχιά ψυχή του Μύθου
στον Νέον Άνθρωπο να δώσουν νέο σώμα.
Κι έπρεπε, τέλος, στην πανάρχαια εκείνη κάπη
το άστρο νέο πάλι να κατέλθει,
ώστε μετά απ' του Μίσους το έλλογο δρολάπι
μεγάλη, καθαρτήρια να επέλθει
πολεμικότατη παρθένα - η Αγάπη.
************************************************************************
Η αναστροφή της ανθρώπινης πορείας μέσω της επανάστασης ή μήπως η αενάως κυκλική πορεία της Ιστορίας;
Μια σύντομη κρίση για το εκτενές ποίημα "Γιουβενάλης"* του Θεοδόση Βολκώφ
Άραγε συνειδητοποιούμε, αντιλαμβανόμαστε, τι έχουμε στα χέρια μας όταν κρατάμε τον "Γιουβενάλη" του Βολκώφ ή μήπως πέφτουμε στην εύκολη παγίδα να τον θεωρήσουμε γέννημα ενός αψίθυμου και βωμολόχου, ενδεχομένως εκκεντρικού, ποιητάρη; Κάθε άλλο παρά το τελευταίο ισχύει. Διαβάζοντας το ποίημα γινόμαστε με μιας Άτλαντες που υπομένουν το αβάσταχτο βάρος ταυτόχρονα της καταστροφής και της δημιουργίας, του άντρα και της γυναίκας, του σκώμματος και της εξύμνησης, του σήμερα και της Ιστορίας, του Τίποτα και του Παντός. Κρατάμε το χρονικό μιας επανάστασης, μιας που μέλλεται να τελεστεί, με τελικό κι ευκταίο στόχο την ανατολή κι επικράτηση ενός Νέου Ανθρώπου, ενός νέου κόσμου και μιας αγνής και παντοδύναμης Αγάπης. Ήρωες είναι ένας Αδάμ και μια Εύα με σημείο εκκίνησης, αυτή τη φορά, την κόλαση, και τον Παράδεισο για προορισμό τους.
Πρόκειται για χρονικό άλλοτε βαθειά λυρικό, άλλοτε σκληρά βίαιο, μα πάνω και πέρα απ' όλα, Ποιητικό.
Όχι, ο Βολκώφ, κατά το σιλλερικό πρότυπο, αν και γέννημα της εποχής του, δεν υπήρξε ευτυχώς ούτε μαθητής της, ούτε χαϊδεμένο της παιδί. Αντιθέτως, γεφυρώνει αρμοστά στον "Γιουβενάλη" του το ποιητικό παρελθόν και παρόν, αποδεικνύοντας τι είναι αυτό που τον ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους ποιητές της γενιάς του: Αίσθημα ευθύνης -επομένως και συνέπεια-, ποιότητα και, κυρίως, ιδεολογικό υπόβαθρο.
Έλενα Σταγκουράκη
*(Εκδόσεις Παρισιάνου, 2012)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου